40 vrouwen en de y-factor

Yogyakarta, 21 april 2007 - Nog een paar uurtjes en dan stappen we om 02.00 uur in de trein naar Malang. Die brengt ons gekoeld in een uur of 8 naar onze volgende bestemming.

Vandaag hebben we kennisgemaakt met het oude deel van Yogyakarta, een aangename stad met veel vriendelijke mensen. Het lijkt wel of iedereen steeds vriendelijker wordt nu we naar het oosten van dit eiland reizen.
In het stadscentrum ligt eigenlijk nog een stad - Kraton - waarin ook het paleis van de sultan staat. Met twee betsjas zijn we door hardwerkende mannen naar de ingang van het paleis gefietst. Daar moest John zijn mouwloos shirt omwisselen voor eentje met mouwen ("eindelijke gerechtigdheid!", aldus Adri, want tot nu toe werden vooral eisen aan de kleding van de vrouw gesteld.) en ook de pet moest van zijn hoofd uit eerbied voor de monarch die eergisteren 61 jaar is geworden.
Bij de ingang van het paleis werd een Wajangspel opgevoerd (elke zaterdag). Een voorstelling die wordt verzorgd door wel 35 mensen die voor de poppen en vooral voor de muziek zorgen. Voorts is er een museum waarin de geschiedenis van deze lokale monarch (een van de twee nog actieve sultans binnen het Indonesische rijk)goed te volgen is.
Dat alles nog gewoon in functie is mochten we ervaren bij de theeceremonie. Hoewel de vorst in het gouverneurshuis was wordt er gewoon drie keer per dag thee voor hem gemaakt. Die wordt dan door 4 bedienden onder een parasol (voor de thee, niet voor de bedienden) van de keuken naar het paleis gebracht. Personeel genoeg. Zo'n 700 man/vrouw werkt gratis voor deze Hamenko Buwono X(koningin Beatrix mag sultan Hankie zeggen)in ruil voor wonen, belastinvrijdom en rijst. Alle paleisbedienden komen uit families die dat al generaties lang doen. En ze werken graag voor hem, ze aanbidden hem.
Eigenlijk waren we hier op een gedenkwaardig moment. En wel hierom.
De Tiende Hamenko Buwono heeft geen opvolger. Vijf dochters, dat wel, maar die komen niet in aanmerking. Een opvolgingsprobleem dus. De sultan heeft nu maar een vrouw. Dat was bij de Buwono's I en II bij voorbeeld wel anders. Die hadden er een stuk of 40 en dan speelde de y-factor toch een andere kansrol dan in dit geval.
De huidige sultan heeft deze week besloten geen gouverneur meer te willen zijn van deze provincie. Daarmee zet hij een streep onder een eeuwenlange traditie dat de sultan van Yogyakarta automatisch de gouverneur wordt. Waarschijnlijk zal zijn broer of diens zoon hem opvolgen als vorst, maar de gouverneur zal dan via verkiezingen worden gekozen. Het wordt dan een beetje zoals in Nederland.
Al met al voor de mensen hier een grote verrassing en verandering.

Later bezochten we een batikhuis waar we iets gekocht hebben. Natuurlijk onvoldoende geld op zak, maar de winkelier charterde wel een motor, zodat John achterop in het hotel de benodigde rupes kon ophalen. 's Middags bezochten we het zogenaamde waterpaleis. Dat bleek niet meer en niet minder het vroegere zwembad van de sultans te zijn. De sultan koos uit zijn 40 vrouwen er eentje die dan samen met hem in zijn zwembad mocht... Die Hamenko toch....

Mocht je ooit Yoya bezoeken, neem er dan maar de tijd voor. Er is genoeg te zien en te doen. Erg gericht op toeristen, veel accommodatie en restaurants.

Op naar de volgende etappe...Malang!